|
Еттинчи шарт: Ўғирлик иқрор ёки ҳақиқий ҳужжат билан ўз исботини топиши керак. Иқрорда ўғри ўғирлаган нарсасини сифатлаб бериши лозим. Чунки у қўл кесиладиган нарсани ўғирладим, деб ўйлаб, аслида қўл кесилмайдиган нарсани ўғирлаган бўлиши мумкин. Аҳмад Абу Умайя Махзумийдан ривоят қилади:
«أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ أُتِيَ بِلِصٍّ فَاعْتَرَفَ اعْتِرافًا, وَلَمْ يُوجَدْ مَعَهُ مَتَاعٌ, فَقَالَ لَهُ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: مَا أَخَالُكَ سَرَقْتَ؟ قَالَ: بَلَى, مَرَّتَيْنِ أَوْ ثَلاَثًا, قَالَ: فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ اقْطَعُوهُ»
«Пайғамбар с.а.в.нинг олдиларига бир ўғрини олиб келишди. У тан олди, лекин унда ҳеч нарса йўқ эди. Шунда Пайғамбар с.а.в.: «Сени ўғирлик қилгансан, деб ўйламайман», дедилар. У эса икки ё уч марта: «Қилганман», деди. Шундан сўнг Пайғамбар с.а.в.: «Унинг қўлини кесинглар», дедилар». Бу ҳадисда Пайғамбар с.а.в. ўғирланган молнинг кесиладиган ўғирлик жумласиданлигини аниқлаш учун шундай савол бердилар. У бир неча марта жавоб бергач, кесишга буюрдилар. Қозининг иқрор бўлаётган ўғрига ҳадни бекор қиладиган омилларни айтиб қўйиши ва ишни аниқлашда муболаға қилиши мандуб. Иқрор эса ҳамма иқрорлар каби бир марта бўлса, кифоя қилади. Ҳадисдаги иқрорнинг такрорланишидан мақсад унинг шартлиги эмас, аниқлик киритишдир, холос. Ҳужжат эса бошқа жазо чоралари каби икки ростгўй эркак ёки бир эркак ва икки аёл билан бўлади. Улар агар ўғирланган нарса йўқ бўлса, унинг белгиларини айтиб беришлари, бор бўлса, уни кўрсатиб беришлари шарт. Бераётган гувоҳликлари ҳар хил бўлиб қолмаслиги керак. Бири пайшанба куни ўғирлик содир бўлди деб, иккинчиси жума куни, деб турса ёки бири автомобил ўғирланди деб, иккинчиси мотоцикл, деб турса, гувоҳлик етарли бўлмагани учун қўл кесилмайди.
Ўғирликда қўл кесилишининг шартлари мана шулар. Улар тўла топилгандагина қўл кесилади. Қўл кесишнинг ўзи билангина кифояланилмайди, ўғирланган нарса эгасига қайтарилади ҳам. Абу Довуд Ҳасан ибн Сумрадан ривоят қилишича, Пайғамбар с.а.в. шундай деганлар:
«مَنْ وَجَدَ عَيْنَ مَالِهِ عِنْدَ رَجُلٍ فَهُوَ أَحَقُّ بِهِ, وَيَتَّبِعُ الْبَيِّعُ مَنْ بَاعَهُ»
72-бет
Бетлар: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222